Trong khi cựu Tổng thống Donald Trump tiếp tục khẳng định mục tiêu đưa “việc làm và nhà máy” trở lại Mỹ thông qua các chính sách thuế quan cứng rắn, nhiều người Trung Quốc đã lên tiếng phản bác, cho rằng tham vọng này là phi thực tế.
Trên các nền tảng mạng xã hội, cộng đồng mạng Trung Quốc đã sử dụng AI tạo ra loạt video mô tả cảnh công nhân Mỹ vật lộn trong dây chuyền sản xuất điện thoại, ám chỉ rằng Mỹ không thể cạnh tranh được với “lợi thế nhân công” vốn đã làm nên sức mạnh công nghiệp của Trung Quốc suốt hơn 20 năm qua.
Joshua Woodard – nhà sáng lập công ty tư vấn chuỗi cung ứng The Sparrows có trụ sở tại Thâm Quyến – nhận định: “Trung Quốc có sự kết hợp độc đáo giữa văn hóa lao động, nguồn lực dồi dào và chuỗi cung ứng tinh gọn khiến họ trở thành nơi sản xuất tối ưu cho hầu hết hàng hóa tiêu dùng toàn cầu”.
Ông nhấn mạnh: “Ở đây, có một kỳ vọng văn hóa hoàn toàn khác. Nhiều công nhân sẵn sàng làm 12-14 tiếng/ngày để gửi tiền về quê”.
Từ thập niên 1980, Trung Quốc bùng nổ ngành sản xuất nhờ lực lượng lao động nông thôn giá rẻ. Sau khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) năm 2001, quốc gia này nhanh chóng trở thành “công xưởng của thế giới”.
Tuy nhiên, ngành sản xuất Trung Quốc đang đối mặt với thách thức mới: nhân lực ngày càng khó tuyển. Một quản lý nhà máy chia sẻ: “Lao động trẻ không còn mặn mà với công việc nhà máy. Nếu trả lương thấp, họ nghỉ luôn chứ không mặc cả”.
Lu Junhua, 18 tuổi, công nhân từ tỉnh Giang Tô, cho biết anh từng bỏ việc hai lần chỉ trong vài tháng vì điều kiện sống tồi tệ và khối lượng công việc quá sức: “Tôi làm 10 tiếng/ngày, 6 ngày/tuần, lương chỉ khoảng 2 USD/giờ. Không có máy lạnh, không có nước nóng. Rất áp lực”.
Xu hướng chuyển dịch từ sản xuất sang dịch vụ đang diễn ra mạnh mẽ tại Trung Quốc. Nhiều lao động trẻ chọn làm tài xế giao hàng, nhân viên phục vụ – những công việc linh hoạt hơn và ít áp lực hơn.
Trong khi đó, nhiều nhà máy Trung Quốc bắt đầu chuyển sản xuất hàng hóa giá rẻ sang Ấn Độ, Malaysia và Bangladesh – nơi chi phí nhân công thấp hơn. Tuy nhiên, các quốc gia này vẫn còn thiếu hạ tầng, chuỗi cung ứng và lực lượng lao động lành nghề để cạnh tranh sòng phẳng với Trung Quốc.
Một nhân viên tuyển dụng tại Quảng Đông chia sẻ thẳng thắn: “Với cường độ lao động ở đây, làm thêm 14 tiếng/ngày là chuyện bình thường. Ở Mỹ hay nhiều quốc gia khác, họ không làm nổi đâu”.
Dù chiến lược “Đưa việc làm về Mỹ” của ông Trump nhận được sự ủng hộ trong nước, nhưng rõ ràng đang vấp phải những rào cản rất lớn về văn hóa, năng suất và chi phí nếu muốn “sao chép” mô hình công xưởng kiểu Trung Quốc.
Nguồn : Cafef
Theo dõi chúng tôi tại: